It's the economy stupid...RELOADED

Το "It's the economy stupid" του James Carville αποτέλεσε το ένα από τρία slogan που αξιοποιήθηκαν από τον Bill Clinton στην προσπάθεια του να ανατρέψει την παντοδυναμία του George H.W. Bush το 1992. Τα άλλα δύο - που αξιοποιήθηκαν ουσιαστικά και από τον Barak Obamama- ήταν: "Change vs More of the same" και "Don't forget health care".

Ο guru της πολιτικής επικοινωνίας Carver είχε θέσει με τρεις φράσεις τα βασικά ζητήματα που θα επέτρεπαν Δημοκρατικούς να σταματήσουν την κυριαρχία των Ρεπουμπλικάνων. Η οικονομική ύφεση στην οποία είχε υπεισέλθει η Αμερική, η ανάγκη να αλλάξει κάτι και η η υγεία ήταν οι άξονες στους οποίους στηρίχθηκε ο Bill Clinton. Κατάφερε να επιβάλλει την δική του ατζέντα και κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή την δεκαετία του 90, πριν διαλύσει τα πάντα λόγω του Monicagate.

Στην Ελλάδα κάτι αντίστοιχο συνέβη την τελευταία διετία. Η Νέα Δημοκρατία πήρε το 2007 νωπή εντολή διακυβέρνησης - έστω και με ισχνή πλειοψηφία - για να ολοκληρώσει ένα μεταρρυθμιστικό έργο. Τα Alogonomics όπως αποκαλούνταν οι οικονομικές πολιτικές του Γεωργίου Αλογοσκούφη είχαν αποδώσει καρπούς στην πρώτη τριετία και όλα έδειχναν ότι το ΠΑΣΟΚ που ζούσε στη δίνη της εκλογικής του συντριβής δύσκολα θα έβρισκε το βηματισμό του και οι αναλυτές θεωρούσαν πως η Νέα Δημοκρατία θα κυβερνούσε εσαεί.

Όμως στην πολιτική ο χρόνος μετράει λίγο διαφορετικά. Η παγκόσμια οικονομική κρίση διέλυσε μια και καλή τα Alogonomics. Το μοντέλο διαχείρισης απεδείχθη ανεπαρκές μιας και βασιζόταν στην καλή λειτουργία της αγοράς. Οι μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές δεν είχαν προχωρήσει οπότε όταν πάγωσε η αγορά το σύστημα κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα. Ο διάδοχος του Ιωάννης Παπαθανασίου παρέλαβε ένα χάος και επιπρόσθετα δεν του επέτρεψε και κανένας να πάρει σκληρά μέτρα γιατί το πολιτικό κόστος θα ήταν δυσβάστακτο. Η οικονομική δυσπραγία συνεπικουρούμενη από την απώλεια του ελέγχου τον Δεκέμβριο του 2008 και το Βατοπέδι οδήγησαν τη χώρα σε εκλογές.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έπαιξε το τελευταίο του χαρτί. Πρωτοτύπησε και μίλησε ανοικτά για σκληρά μέτρα τα οποία έπρεπε να ληφθούν προκειμένου η χώρα να αντέξει την κρίση. Τα μέτρα που εξήγγειλε προεκλογικά δεν ήταν ευχάριστα για κανένα, αλλά όπως αποδεικνύεται μάλλον ήταν μονόδρομος. Ο ίδιος όμως απέτυχε να πείσει για την αναγκαιότητα τους και για την ικανότητα του να διαχειριστεί την κατάσταση.

Το ΠΑΣΟΚ από την άλλη είχε κατορθώσει να επανακάμψει και να αποκτήσει και ηθικό πλεονέκτημα έναντι της Νέας Δημοκρατίας παρουσίασε μία διαφορετική ατζέντα. Εκμεταλλευόμενο την απουσία ευθύνης για τα λεγόμενα του μιλούσε για πράσινη ανάπτυξη, επανεκκίνηση για την οικονομία και φυσικά για καλύτερη διαχείριση των χρημάτων. Η σαφώς πιο ελκυστική οικονομική του πρόταση σε συνάρτηση με την ανάγκη να αλλάξει κάτι στην χώρα το έφεραν στην εξουσία με τον αντίπαλο στο καναβάτσο.

Πλέον όμως πρέπει να διαχειριστεί την οικονομία και κυρίως πρέπει να βρει ένα τρόπο να πει την αλήθεια στους πολίτες πως οι προεκλογικές τους εξαγγελίες είναι ουσιαστικά ανεφάρμοστες. Ο δρόμος που έχει επιλεγεί προς το παρόν είναι αυτός της μετατόπισης της ευθύνης. Στη συζήτηση στη βουλή για τον προϋπολογισμό η κυβέρνηση έχει επιδοθεί σε μία μάχη με την αξιωματική αντιπολίτευση για το ποιος φταίει περισσότερο για την οικονομική κατάσταση της χώρας.

Όμως η απόδοση ευθυνών δεν λύνει τα προβλήματα. Στο κυβερνών κόμμα είναι εγκλωβισμένοι από τις επιλογές τους. Οι προεκλογικές ελπίδες που δημιουργήθηκαν από τις υποσχέσεις αποδείχθηκαν φρούδες σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Τώρα ζούμε απλά σε μία παράνοια φημών και επικοινωνιακών τρικ.. Εξαγγέλλονται μέτρα τα οποία αναιρούνται την επομένη και διαδίδονται φήμες που μιλάνε ακόμα και για μη επιστροφή φόρου για πέντε χρόνια.

Εν κατακλείδι το ΠΑΣΟΚ υπήρξε εξαιρετικό στην υλοποίηση του μοντέλου Carville. Τα συνθήματα ήταν σαφή. Οικονομία, Ανάγκη για αλλαγή σκηνικού. Απλά διαφοροποιήθηκε στον τρίτο άξονα και μίλησε για την ασφάλεια των πολιτών. Η Νέα Δημοκρατία απέτυχε να διαμορφώσει η ίδια την πολιτική ατζέντα και έχασε πανηγυρικά.

Αποδεικνύεται όμως εκ των υστέρων πως το ΠΑΣΟΚ είτε δεν γνώριζε που πάει να μπλέξει είτε περιορίστηκε στην δημιουργία εντυπώσεων. Πλέον πρέπει να κυβερνήσει και να πάρει σκληρές αποφάσεις. Πιο σκληρές ακόμα και από αυτές που εξήγγειλε προεκλογικά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Αλλιώς όπως σωστά είπε ο Μίμης Ανδρουλάκης την επόμενη συζήτηση για τον προϋπολογισμό θα την κάνουν ξένοι επίτροποι. Ίσως τελικά να είναι και αυτό μία κάποια λύσις...