Ασφαλιστικό

Αυτό που είναι ενδιαφέρον σε κάθε συζήτηση για το ασφαλιστικό είναι ότι από τις απόψεις που διατυπώνονται, μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με την κατεύθυνση που παίρνει η κοινωνία σε κάθε εποχή. Είναι βέβαια σαφές ότι οι συνθήκες κάτω από τις οποίες καλούνται οι πολίτες να αποφασίσουν τη μορφή της κοινωνικής ασφάλισης διαφέρουν ανά χρονική περίοδο. Έτσι, στην Ευρώπη των δύο μεγάλων πολέμων, κατά τον 20ον αιώνα ήταν αναμενόμενο ότι η ευαισθησία θα ήταν αυξημένη. Άλλωστε το κόστος ήταν μηδαμινό, αφού οι γενιές που βάδιζαν προς την στιγμή της απόσυρσης από την παραγωγική διαδικασία ήταν αποδεκατισμένες. Για τις νέες ήταν πολύ απλό να τροφοδοτούν με τις εισφορές τους, τους λιγοστούς συνταξιούχους που είχαν απομείνει κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες και κανείς δε θα τολμούσε να αναρωτηθεί για την ανταποδοτικότητα του συστήματος. Έτσι κι αλλιώς ο πληθυσμός αυξανόταν και η τεχνολογική και οικονομική πρόοδος προσέφεραν υπεραξίες ικανές να διατηρούν το επιχείρημα της "αλληλεγγύης των γενεών" ισχυρότερο από κάθε άλλη αντίληψη.

Όμως, ο ευδαιμονισμός έφερε την παρακμή. Οι γεννήσεις μειώθηκαν ώστε ο συσσωρευμένος πλούτος να μη μοιράζεται και η αύξηση του μέσου όρου ζωής έφερε το σύστημα στα όρια του. Η Ευρώπη μοιάζει στην κυριολεξία πλέον με Γηραιά Ήπειρο καθώς η παραγωγή της έχει περάσει πλέον σε μεγάλο βαθμό σε άλλες πιο φθηνές περιοχές, ενώ ο πληθυσμός της μοιάζει με φυλή αυτοχθόνων ινδιάνων. Αν δεν υπήρχαν και οι ενέσεις σε ανθρώπινο δυναμικό από τα μεταναστευτικά κύματα της Αφρικής και της Ασίας τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα.

Υπό αυτές τις συνθήκες, το να υπόσχεται κάποιος ότι θα λύσει το πρόβλημα χωρίς να αλλάξει τα όρια ηλικίας, τις συντάξεις αλλά και τις εισφορές δεικνύει τουλάχιστον ακαταλληλότητα δική του αλλά και αυτών που τον ψηφίζουν. Στο κλίμα αυτό ο Αν. Λοβέρδος έκανε το μόνο που θα μπορούσε. Δούλεψε σκληρά, έμαθε τα πάντα για τις μικρές πτυχές ενός μεγάλου προβλήματος και τελικά παρουσίασε κάτι που αν μη τι άλλο μοιάζει να μην είναι γραμμένο στο πόδι. Η ιστορία των τακτικισμών για τη μοιρασιά των ευθυνών μεταξύ του υπουργείου και του Δ.Ν.Τ. δεν αλλοιώνει τον έπαινο για ένα από τα λίγα άξια συζήτησης νομοσχέδια των τελευταίων ετών.

• Βασική σύνταξη: Από τη στιγμή που το σύστημα δεν παράγει περισσότερο πλούτο από αυτόν που πρέπει να μοιράσει, το μέτρο είναι δίκαιο. Τα 360 € είναι λίγα, αλλά είναι για όλους και αποτελούν τη βάση της κρατικής συμμετοχής στο σύστημα. Οι όποιες ενστάσεις της Γ.Σ.Ε.Ε. για την αλλάγη αυτής της συμμετοχής μοιάζουν θεωρητικές και νομικίστικες.
• Από κει και πέρα καθένας παίρνει αυτό που συγκεντρώνεται από τις εισφορές του κατά τον εργασιακό του βίο. Αν κάποιος γκρινιάζει για χαμηλή ανταποδοτικότητα, ας θυμηθεί τα δομημένα ομόλογα για να δει που καταλήγει το κυνήγι του κέρδους από ένα ταμείο.
• Η ενοποίηση των ταμείων είναι κάτι που ξεκίνησε επί Ν.Δ. Σίγουρα όχι πολύ φιλελεύθερο, αλλά σίγουρα πρακτικό και πάντως δεν είναι αυτό στο οποίο θα απολογηθεί ένα σοσιαλιστικό κόμμα.

Από την άλλη πλευρά δυο τρία σημεία κριτικής στον εργατικό και φιλόδοξο κύριο υπουργό.

• Αν κάποιος θέλει να δίνει παραπάνω εισφορές από το μισθό του, ώστε να έχει μεγαλύτερη σύνταξη, μπορεί; Αν όχι γιατί;
• Γιατί να μην υπάρχουν κίνητρα για τους εργοδότες ώστε κι αυτοί να καταβάλλουν μεγαλύτερες εισφορές για το προσωπικό τους;
• Γιατί να μην υπάρχουν ισχυρά κίνητρα ώστε κάποιος να στραφεί και στην ιδιωτική ασφάλιση;
• Αφού είναι αναλογικό το σύστημα ως προς την απόδοση των εισφορών σε κάθε συνταξιούχο, σε τί χρειάζεται το όριο ηλικίας; Αν δεν αντέχει κάποιος μετά τα 60 γιατί να μην πάρει τα χρήματά του πίσω; Ας του δώσει τα 360€ όποτε θέλει.

Τελικά, αφού αναγκαστικά αλλάζει το σύστημα, ας είναι προς μια πιο ευέλικτη κατεύθυνση όχι μόνο για τα δεκάδες σημεία που μένουν σκοτεινά μέχρι να τα ρυθμίσει με διάταξη ο κ. υπουργός (100% δίκαια η κριτική των συνδικαλιστών), αλλά και για τους ασφαλισμένους.