Μεταξύ κατεργαραίων

Πάθη, ίντριγκες, δολοπλοκίες, διαρροές και εκμυστηρεύσεις, παζάρια σε μυστικοσυμβούλια, ανατροπές της τελευταίας στιγμής. Όχι, δεν είναι επεισόδιο από τον "Άγνωστο Πόλεμο". Έχει τίτλο "Η χαμένη συναίνεση", κράτησε καθηλωμένους επί ώρες ολόκληρες τους Έλληνες μπροστά στις τηλεοράσεις τους, και πρόκειται για το μεγαλύτερο φιάσκο στην πολιτική ιστορία τού τόπου. Τα "γιατί", αυτονόητα.

Ο πρωθυπουργός τής χώρας και ο αρχηγός τής αντιπολιτεύσεως προσπαθούν όλο το βράδυ να μας πείσουν ότι έφθασαν ένα βήμα από τη (μεταξύ τους και, με βάση τους αριθμούς, εθνική) συμφωνία για τον σχηματισμό κυβέρνησης "εθνικής σωτηρίας", κι ότι το όλο πράγμα χάλασε γύρω από το ποιος-άφησε-να-διαρρεύσει-τι-και-πώς-εξελήφθη-αυτό-από-ποιον, και άλλες αρλούμπες αντάξιες τηλερομάντζου στη ζώνη υψηλής τηλεθέασης. Και μόνο το γεγονός, κατ' αρχάς, ότι μαθαίναμε ό,τι συνέβαινε τη στιγμή σχεδόν που συνέβαινε, λες κι εκείνος ο κοριός που παρακολουθούσε τον Καραμανλή τέθηκε ξανά σε λειτουργία για τις ανάγκες τής άμεσης ενημέρωσής μας, προκαλεί αμφιβολίες. Ο Παπανδρέου, που συζητούσε μήνες πριν με τον Στρος-Καν για το ενδεχόμενο προσφυγής τής Ελλάδος στο ΔΝΤ δίχως να πάρει πρέφα κανείς, δεν κατάφερε να κρατήσει για λίγες ώρες μυστική τη συμφωνία με τον Σαμαρά, για να πάρουν τα πράγματα τον δρόμο τους. Ευχαριστώ, δεν θα πάρω. Δικό σας το σόου, δικό σας και το πρόβλημα.

Έστω όμως ότι τα πράγματα έγιναν όπως μας τα περιγράφουν οι εκλεκτοί εκατομμυρίων Ελλήνων. Σ' αυτήν την περίπτωση, το πρόβλημα είναι της χώρας. Διότι οι δύο κορυφαίοι πολιτικοί παράγοντες τού τόπου αντιμετώπισαν τη σπουδαιότερη (ανεξαρτήτως προτιμήσεων και αποχρώσεων) πράξη πολιτικής συνεννόησης στη Μεταπολίτευση σαν παρτίδα δηλωτής. Είσαι ο πρωθυπουργός, και μόλις έχεις ζητήσει από τον βασικό σου αντίπαλο να βάλει πλάτη για να σώσετε τη χώρα - πάει να πει, τα πράγματα είναι σοβαρά, είμαστε έναν πόντο από τον πάτο, αλλάζουμε ή βουλιάζουμε, πες το όπως θες. Είσαι μάλιστα τόσο αποφασισμένος, ώστε προσφέρεσαι να παραιτηθείς κι από πρωθυπουργός, δεν σ' ενδιαφέρουν, λες, οι καρέκλες αλλά το καλό τής Ελλάδας. Κι όλα αυτά τα πετάς στα σκουπίδια την τελευταία στιγμή, γιατί ο άλλος πήγε και σε εξέθεσε πριν την ώρα σου κι οι πιέσεις που δέχεσαι τώρα πια (λένε οι διαρροές) είναι αφόρητες, κι ίσως αν το αφήναμε για πιο πρόσφορη στιγμή... Μάλιστα. Ή μας πουλάς φούμαρα, ή δεν ήσουν και τόσο αποφασισμένος τελικά.

Κι από την άλλη, είσαι ο Σαμαράς. Σε παίρνει τηλέφωνο ο πρωθυπουργός και σου ζητά να συμμετάσχεις σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας για να βγάλετε μαζί την Ελλάδα από τη στενωπό. Τα 'χετε βρει σε όλα, μας λες στην ανακοίνωση, θα πηγαίνατε μάλιστα παρέα σε επαναδιαπραγμάτευση τού Μνημονίου κι όλα αυτά τα ηρωικά. Την τελευταία στιγμή σε παίρνει πάλι ο Γιώργος, σου λέει πως όλα αυτά που έγιναν με τις διαρροές τον εξέθεσαν, πως βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση απέναντι στο κόμμα (συνεχίζουν οι διαρροές), πως θ' αναγκασθεί να σου ζητήσει να το αναβάλετε για μιαν άλλη φορά κι άλλα δακρύβρεχτα. Εσύ τώρα διαισθάνεσαι τη μεγάλη εθνική ευκαιρία που πάει να χαθεί (ω ναι, ήσουν ξεκάθαρος ως προς αυτό στην ανακοίνωση), του το λες, ψελλίζει κάτι συγκινημένος. Αλλά, γαμώτο, στα βασικά τα 'χετε συμφωνήσει, θα πάτε να τους το τρίψετε το Μεσοπρόθεσμο στα μούτρα, αυτό είναι που (θα 'πρεπε να) μετράει. Κι αντί να του προσφέρεις κάτι για να βγει κι αυτός ο καψερός από τη δύσκολη τη θέση (να παραμείνει, φερ' ειπείν, πρωθυπουργός) και να κλείσει η δουλειά για το καλό τού τόπου, τον καληνυχτίζεις, και περνάτε το υπόλοιπο βράδυ προσπαθώντας να πείσετε τον κόσμο ποιος φταίει που χάσαμε (γιατί όλοι τη χάσαμε) την ευκαιρία. Ή μας πουλάς φούμαρα, ή είσαι λίγος για την αποστολή που σου εμπιστεύθηκε ο κόσμος.

Και τώρα στα γεγονότα. Ο Παπανδρέου εξήγγειλε ευρύτατο ανασχηματισμό και προσφυγή στο Κοινοβούλιο για αναζήτηση ψήφου εμπιστοσύνης. Στη γλώσσα των πολιτικών συντακτών, η κίνηση ονομάζεται "φυγή προς τα εμπρός". Στη δεδομένη περίπτωση, ο πρωθυπουργός θέλει προφανώς να επιτύχει ένα από (ή όλα) τα κάτωθι: α) να ανανεώσει ριζικά το προσωπικό που θ' αναλάβει στο εξής τη διαχείριση τής κατάστασης (πολύ σύντομα θα ξέρουμε κι αυτούς που φεύγουν, κι αυτούς που μένουν), β) να σταματήσει το φυλλορρόημα της κοινοβουλευτικής του ομάδας (ευκολότερα λες "όχι στο Μεσοπρόθεσμο" απ' ό,τι ρίχνεις την ίδια σου την κυβέρνηση), γ) να εμφανισθεί αναβαπτισμένος στις συναντήσεις του με τους εταίρους, κι ίσως να παίξει και το χαρτί "εγώ ανακάτεψα την τράπουλα όσο μπορούσα, δώστε τώρα κι εσείς κάτι που να μπορώ να το πουλήσω στον κόσμο...", δ) αν όλα τα άλλα αποτύχουν, να επιχειρήσει την ηρωική έξοδο, ισχυριζόμενος πως έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να σώσει τη χώρα.

Το "παιχνιδάκι" με την παρ' ολίγον συναίνεση Πα.Σο.Κ. - Ν.Δ. εντάσσεται προφανώς σ' αυτόν τον σχεδιασμό. Μόνο που φοβάμαι ότι, όπως παίχθηκε, θα του γυρίσει μπούμερανγκ. Γιατί, είτε ο πρωθυπουργός πήγε όντως για το colpo grosso και τα σκάτωσε την τελευταία στιγμή, είτε ήθελε απλώς να ταράξει τα νερά και τη συνείδηση των βουλευτών του, γεγονός παραμένει ότι μας άφησε με την εντύπωση πως είναι ανίκανος να χειρισθεί σοβαρές διαπραγματεύσεις. Γεγονός είναι πως, εμμέσως πλην σαφώς, μας δήλωσε ότι το Πα.Σο.Κ. δυσκολεύεται να κυβερνήσει μόνο του στην παρούσα φάση - κι αυτό δύσκολα διορθώνεται, όποιον κι αν χρίσει σήμερα Υπουργό Οικονομικών. Γεγονός είναι πως η άποψή του γύρω από το τι είναι μείζον και τι όχι μοιάζει, πλέον, αμφισβητήσιμη. Γεγονός είναι πως ο Γιώργος Παπανδρέου, αντί να αρθεί πάνω από όλη τη μιζέρια του πολιτικού σκηνικού τής Μεταπολίτευσης με μία κίνηση μεγατόνων, απέδειξε, με τη συμμετοχή του στον χθεσινοβραδινό τραγέλαφο, ότι είναι γνήσιο μέλος τού πολιτικού προσωπικού που έφερε τη χώρα ως εδώ.

Απ' όλες τις απόψεις που ακούσθηκαν στο χθεσινό πάρτυ των καναλιών γύρω απ' το πτώμα τής συναίνεσης, η πιο σωστή είναι τού Μάκη Βορίδη: μ' αυτά και μ' εκείνα, η προσφυγή στην κάλπη είναι πια θέμα χρόνου. Και στην κάλπη, σύντροφοι τής συναίνεσης, κατεργαριές σαν τη χθεσινή δεν θα περνούν πλέον ατιμώρητες.